ਓਸ਼ੋ ਨੇ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਬਾਰੇ ਬਣਾਏ ਕੁਝ ਮੁੱਖ ਨੁਕਤੇ

 ਓਸ਼ੋ, ਭਾਰਤੀ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਗੁਰੂ, ਨੇ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਬਾਰੇ ਵਿਸਤਾਰ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਵਿਆਖਿਆਵਾਂ ਵਿਲੱਖਣ ਅਤੇ ਅਕਸਰ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਓਸ਼ੋ ਨੇ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਬਾਰੇ ਬਣਾਏ ਕੁਝ ਮੁੱਖ ਨੁਕਤੇ ਇਹ ਹਨ:

 1. **ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸੰਪੂਰਨ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ**: ਓਸ਼ੋ ਨੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਇੱਕ "ਪੂਰਨ ਮਨੁੱਖ" ਜਾਂ "ਪੂਰਨ ਪੁਰਸ਼" ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ, ਜਿਸਨੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪਹਿਲੂਆਂ ਨੂੰ ਮੂਰਤੀਮਾਨ ਕੀਤਾ। ਓਸ਼ੋ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਦੁਨਿਆਵੀ ਅਤੇ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਦੋਵੇਂ ਪਹਿਲੂਆਂ ਨੂੰ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਕੀਤਾ, ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੀਵਨ ਜੀਉਣਾ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਪਹਿਲੂਆਂ- ਪਿਆਰ, ਯੁੱਧ, ਚੰਚਲਤਾ ਅਤੇ ਬੁੱਧੀ ਨੂੰ ਅਪਣਾਇਆ।

 2. **ਨੈਤਿਕਤਾ ਤੋਂ ਪਰੇ**: ਓਸ਼ੋ ਨੇ ਅਕਸਰ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਰਵਾਇਤੀ ਨੈਤਿਕਤਾ ਤੋਂ ਪਰੇ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਹਾਂਭਾਰਤ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਜਾਂ ਗੋਪੀਆਂ ਨਾਲ ਉਸਦੇ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਰਵਾਇਤੀ ਨੈਤਿਕ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਣਾ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਇੱਕ ਉੱਚ, ਬ੍ਰਹਿਮੰਡੀ ਖੇਡ (ਲੀਲਾ) ਦੇ ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ ਵਜੋਂ ਸਮਝਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

 3. **ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਦੀ ਚੰਚਲਤਾ**: ਓਸ਼ੋ ਨੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਚੰਚਲ ਸੁਭਾਅ (ਲੀਲਾ) ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ, ਇਸ ਨੂੰ ਸਹਿਜਤਾ, ਆਨੰਦ, ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਨਾਲ ਜੀਵਨ ਜੀਉਣ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ। ਓਸ਼ੋ ਲਈ, ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀ ਚੰਚਲਤਾ ਕੇਵਲ ਇੱਕ ਗੁਣ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਗੁਣ ਸੀ, ਜੋ ਜੀਵਨ ਦੀ ਡੂੰਘੀ ਸਵੀਕ੍ਰਿਤੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ।

 4. **ਐਕਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਨਿਰਲੇਪਤਾ**: ਓਸ਼ੋ ਨੇ ਭਗਵਦ ਗੀਤਾ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਸ਼ਣ ਦੇ ਉਪਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨਾਲ ਲਗਾਵ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਦੇ ਕਰਤੱਵ ਨੂੰ ਨਿਭਾਉਣਾ। ਉਹ ਮੰਨਦਾ ਸੀ ਕਿ "ਨਿਸ਼ਕਾਮ ਕਰਮ" (ਸਵਾਰਥ ਕਿਰਿਆ) ਦੀ ਇਹ ਧਾਰਨਾ ਇੱਕ ਡੂੰਘਾ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਸਬਕ ਸੀ ਜੋ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ ਅਰਜੁਨ ਅਤੇ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।

 5. **ਆਧੁਨਿਕ ਸਮੇਂ ਲਈ ਇੱਕ ਗਾਈਡ ਵਜੋਂ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ**: ਓਸ਼ੋ ਨੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦਾ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਆਧੁਨਿਕ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਢੁਕਵੇਂ ਸਨ। ਉਹ ਮੰਨਦਾ ਸੀ ਕਿ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਸੰਤੁਲਿਤ ਜੀਵਨ ਜਿਉਣਾ ਹੈ, ਅਧਿਆਤਮਿਕਤਾ ਨੂੰ ਭੌਤਿਕ ਸੰਸਾਰ ਨਾਲ ਜੋੜਨਾ, ਜੋ ਕਿ ਓਸ਼ੋ ਨੇ ਸਮਕਾਲੀ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਮਝਿਆ ਸੀ।

 6. **ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਦਾ ਸੰਕਲਪ**: ਓਸ਼ੋ ਨੇ ਰਾਧਾ ਅਤੇ ਗੋਪੀਆਂ ਲਈ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਪਿਆਰ ਬਾਰੇ ਵੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ, ਇਸਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਬ੍ਰਹਮ ਪਿਆਰ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ ਜੋ ਆਮ ਮਨੁੱਖੀ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਤੋਂ ਪਰੇ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਪਿਆਰ ਨੂੰ ਬ੍ਰਹਮ ਅਨੰਦ ਦੇ ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ ਅਤੇ ਬਿਨਾਂ ਸ਼ਰਤ ਪਿਆਰ ਲਈ ਇੱਕ ਨਮੂਨੇ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ।

 ਓਸ਼ੋ ਦੀਆਂ ਵਿਆਖਿਆਵਾਂ ਅਕਸਰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਵਿਆਪਕ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਲੇਅਰਡ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸੰਪੂਰਨ ਅਤੇ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਜੀਵਨ ਜਿਊਣ ਦੀਆਂ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕੇਂਦਰੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ।

ਬਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ 

ਅਗਸਤ 2024