ਮਈ ਦਿਨ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ
ਮਈ ਦਿਨ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ
ਮਜ਼ਦੂਰ ਜਮਾਤ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਅਤੇ ਅਨਿਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਸੰਘਰਸ਼ਾਂ ਦਾ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਇਤਿਹਾਸ ਹੈ। ਸਰਮਾਏਦਾਰਾ ਹਾਕਮ ਇਸ ਇਤਿਹਾਸ ਤੋਂ ਡਰਦੇ ਹਨ, ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਸ ਨੂੰ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਤੋਂ ਛੁਪਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਸਰਮਾਏਦਾਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਮਜ਼ਦੂਰ ਮੁੱਢ ਤੋਂ ਹੀ ਭਿਆਨਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਰਹੇ ਹਨ। 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਦੇ ਘੰਟਿਆਂ ਦੀ ਕੋਈ ਸੀਮਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਅਮਰੀਕੀ ਮਜ਼ਦੂਰ ਯੂਨੀਅਨਾਂ ਨੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੂੰ ਅੱਠ ਘੰਟੇ ਦੀ ਉਜਰਤ ਲਈ ਜਥੇਬੰਦ ਕੀਤਾ।
1 ਮਈ 1886 ਨੂੰ ਅੱਠ ਘੰਟੇ ਦੀ ਦਿਹਾੜੀ ਦੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਈ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਹੜਤਾਲ ਹੋਈ। ‘ਅੱਠ ਘੰਟੇ ਕੰਮ, ਅੱਠ ਘੰਟੇ ਆਰਾਮ, ਅੱਠ ਘੰਟੇ ਮਨੋਰੰਜਨ!’ ਦਾ ਨਾਅਰਾ ਲਾਇਆ ਗਿਆ। ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਫੈਕਟਰੀਆਂ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਨੂੰ ਕੁਚਲਣ ਲਈ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੇ ਖੂਨ ਨਾਲ ਹੋਲੀ ਖੇਡੀ। ਵਰਕਰਾਂ ਦਾ ਚਿੱਟਾ ਝੰਡਾ ਖੂਨ ਨਾਲ ਲਾਲ ਹੋ ਗਿਆ।
3 ਮਈ ਨੂੰ, ਪੁਲਿਸ ਏਜੰਟਾਂ ਨੇ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਦੇ ਹੇਅ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਜ਼ਦੂਰ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਬੰਬ ਸੁੱਟਿਆ। ਇਸ ਲਈ ਅੱਠ ਮਜ਼ਦੂਰ ਆਗੂਆਂ ’ਤੇ ਝੂਠੇ ਦੋਸ਼ ਲਾਏ ਗਏ ਸਨ। ਐਲਬਰਟ ਪਾਰਸਨ, ਅਗਸਤ ਜਾਸੂਸੀ, ਜਾਰਜ ਏਂਗਲ, ਅਡੋਲਫ ਫਿਸ਼ਰ, ਸੈਮੂਅਲ ਫੀਲਡਨ, ਮਾਈਕਲ ਸ਼ਵਾਬ, ਲੁਈਸ ਲਿੰਗ, ਅਤੇ ਆਸਕਰ ਨੀਬੇ 'ਤੇ ਝੂਠਾ ਮੁਕੱਦਮਾ ਚਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਸੱਤ ਮਜ਼ਦੂਰ ਆਗੂਆਂ ਨੂੰ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਨੂੰ ਪੰਦਰਾਂ ਸਾਲ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ। ਪਾਰਸਨ, ਫਿਸ਼ਰ, ਸਪਾਈਸ ਅਤੇ ਏਂਜਲ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਲੁਈਸ ਲਿੰਗੰਗ ਜੇਲ੍ਹ ਦੀ ਕੋਠੜੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।
ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਜਨਤਕ ਦਬਾਅ ਕਾਰਨ ਪੁਲੀਸ ਦੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਬਾਕੀ ਤਿੰਨ ਮਜ਼ਦੂਰ ਆਗੂਆਂ ਨੂੰ ਬਰੀ ਕਰਨਾ ਪਿਆ।
ਸਰਮਾਏਦਾਰਾਂ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਸੀ ਕਿ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦਾ ਖੂਨ ਵਹਾ ਕੇ, ਮਜ਼ਦੂਰ ਆਗੂਆਂ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦੇ ਕੇ ਅਤੇ ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਡੱਕ ਕੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਨੂੰ ਦਬਾ ਦੇਣਗੇ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਨਸੂਬੇ ਪੂਰੇ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੇ। ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਨੂੰ ਅੰਤਿਮ ਵਿਦਾਈ ਦੇਣ ਲਈ ਛੇ ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਜ਼ਦੂਰ ਅਤੇ ਆਮ ਲੋਕ ਪਹੁੰਚੇ।
ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾ 'ਫਸਟ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ' ਨੇ 1890 ਤੋਂ ਹਰ ਸਾਲ 1 ਮਈ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਜ਼ਦੂਰ ਦਿਵਸ ਵਜੋਂ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਹਰ ਸਾਲ 1 ਮਈ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਦੇ ਮਜ਼ਦੂਰ ਇਨਕਲਾਬ ਦੇ ਲਾਲ ਝੰਡੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਲੈ ਕੇ ਮਈ ਦਿਵਸ ਦੇ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅਗਲੇਰੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।
ਸੰਸਾਰ ਭਰ ਦੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਦਬਾਅ ਹੇਠ ਪੂੰਜੀਵਾਦੀ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਅੱਠ ਘੰਟੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਕਾਨੂੰਨ ਬਣਾਉਣਾ ਪਿਆ।
ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਰਾਜ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ।
Comments
Post a Comment